Mide Yanması Neden Olur?
Mide yanması oldukça yaygın olan rahatsız edici bir semptomdur. İnsanlar bunu genellikle göğsün alt kısmında ortaya çıkan ve ağza doğru yayılan ağrılı, yanma hissi olarak tanımlar. Mide yanması olan bazı kişiler ağızlarında ekşi bir tat olduğunu da tarif eder.
Sık sık mide yanması yaşıyorsanız, bazı yiyeceklerin bunu tetikleyebileceğini veya daha kötü hale getirebileceğini fark etmiş olabilirsiniz.
Mide Yanması Nedir?
Midede yanma, yetişkinlerin %27,8’ini etkileyen bir gastrointestinal bozukluk olan gastroözofageal reflü hastalığının (GÖRH) en yaygın semptomudur.
GÖRH, mide içeriğinin yemek borusuna geri akmasıyla gelişir ve aşağıdaki gibi semptomlara neden olur:
- Mide ekşimesi
- Geğirme
- Göğüs ağrısı
- Regürjitasyon nedeniyle ağızda ekşi bir tat
Normalde mide asidi yemek borusuna ulaşmaz çünkü yemek borusu ile mide arasında alt özofagus sfinkteri (LES) adı verilen bir bariyer vardır. Bu halka benzeri kas doğal olarak kapalı kalır ve normalde yalnızca yutkunduğunuzda veya geğirdiğinizde açılır. LES’in bozulması ve gevşemesi GÖRH’ün olası nedenlerinden sadece bir tanesidir.
GÖRH gelişme riskini artırabilecek diğer faktörler şunlardır:
- Gecikmiş mide boşalması
- Obezite
- Aşırı miktarda alkol almak
- Sigara içmek
- Hamilelik süreci
- Kas-iskelet sistemi bozukluğuna sahip olmak
- Benzodiazepinler, NSAID’ler veya antidepresanlar gibi belirli ilaçları almak
GÖRH tedavisi, mide yanması da dahil olmak üzere ilişkili semptomların yönetilmesini içerir. Yaşam tarzı değişiklikleri GÖRH tedavisinin en önemli parçası olarak kabul edilir, ancak insanlar ilaçlar gibi diğer tedavileri de kullanırlar. Midede yanma probleminiz varsa, belirli gıdalardan kaçınmanın semptomlarınızı kontrol etmeye yardımcı olduğunu görebilirsiniz.
İşte mide yanmasına neden olabilecek 8 yiyecek.
1. Yüksek yağlı gıdalar
Yüksek yağlı yiyecekler, özellikle de patates kızartması ve pizza gibi yağlı yiyecekler midede yanmaya neden olabilir. Yüksek yağlı yiyecekler vücudunuzu yemek borunuzun tahriş olmasına neden olan maddeleri salgılaması için uyararak midede yanmayı daha da kötüleştirebilir.
2. Narenciye suları
Narenciye suları içmek midede yanma semptomlarını tetikleyebilir. İnsanlar genellikle portakal ve greyfurt sularının mide ekşimesi gibi GÖRH semptomlarına neden olduğunu bildirmektedir.
3. Çikolata
Çikolata, mide yanması için bir başka yaygın tetikleyicidir. Çikolatadaki kakao ve kafein gibi bileşenler LES’i gevşetebilir ve yemek borusunun aside maruz kalmasını artırabilir. Birçok kişi çikolata tükettikten sonra mide yanması semptomları bildirmektedir ve çalışmalar çikolatanın LES basıncını azaltabileceğini göstermiştir.
4. Baharatlı yiyecekler
Baharatlı yiyecekler midede bıraktıkları yanma etkisiyle ünlüdür. Araştırmalar, GÖRH olan kişilerin gelişmiş bir gastrik konaklama refleksine sahip olma eğiliminde olduğunu bulmuştur. Bu durum, mide yanmasına neden olabilen LES’in gevşemesinin artmasıyla ilişkilidir. Ayrıca, baharatlı yiyecekler zaten iltihaplı olan yemek borusunu tahriş edebilir ve bu da mide yanması semptomlarını daha da kötüleştirebilir.
5. Soğan
Soğan, özellikle de çiğ soğan, mide yanması için yaygın bir tetikleyicidir. Bu listedeki diğer gıdalar gibi soğan da GÖRH olan birçok kişide mide ekşimesi semptomlarına neden olur. Ayrıca soğan, bazı insanlarda sindirim sorunlarına neden olan küçük sindirilemeyen karbonhidrat sınıfı olan FODMAP’lerin (fermente edilebilir oligosakkaritler, disakkaritler, monosakkaritler ve polioller) zengin bir kaynağıdır. Bunlar FODMAP’lere duyarlı kişilerde mide ekşimesine neden olabilir.
7. Alkol
Orta ila aşırı alkol alımı, mide yanması de dahil olmak üzere GÖRH semptomlarını kötüleştirebilir. Bunun nedeni alkolün LES’i gevşeterek mide asidinin yemek borusuna kaçmasına izin vermesi ve mide yanmasını tetiklemesidir.
8. Kahve ve kafeinli içecekler
Bazı insanlar kahve ve diğer kafeinli içecekleri içerken mide yanması yaşayabilir. Bunun nedeni, kafeinin alt özofagus sfinkterini gevşettiği gösterilmiştir, bu da asit reflü ve mide ekşimesi riskini artırabilir. Ayrıca, kahve mide asidi salgılanmasını uyararak mide yanmasını şiddetlendirebilir.
Kahveyi tolere ediyorsanız, kaçınmanıza gerek yoktur. Öte yandan, kahve size reflü ve mide yanması yapıyorsa, en iyisi bundan kaçınmak veya alımınızı sınırlamaktır.
9. Gazlı içecekler ve gazlı içecekler
Birçok kişi gazlı içecekler ve gazlı içecekler içtikten sonra mide yanma hissi yaşadığını fark eder. Araştırmalar, bu içeceklerin özofagus sfinkterini gevşetebileceğini ve mide asidinin asiditesini artırabileceğini göstermektedir. Soda veya diğer gazlı içecekleri içtikten sonra mide yanması yaşıyorsanız, alımınızı sınırlamak veya gazlı içecekleri tamamen kesmek en iyisidir.
Midede Yanmayı Hafifletmenin Diğer Yolları
Mide yanmasına neden olabilecek gıdaları diyetinizden çıkarmanın yanı sıra, mide yanmasını kontrol altına almanın başka yolları da vardır.
- Sağlıklı bir vücut ağırlığını koruyun. Obezite GÖRH ile ilişkilidir. Kilo vermek ve sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak mide ekşimesi gibi GÖRH semptomlarını azaltabilir.
- Daha düşük karbonhidratlı bir diyet deneyin. Bazı çalışmalar, daha düşük karbonhidratlı bir diyet uygulamanın GÖRH semptomlarını azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Rafine karbonhidrat ve ilave şeker alımını azaltmak da yardımcı olabilir.
- Yemeklerden sonra uzanmaktan kaçının. Sağlık uzmanları genellikle GÖRH hastalarının yatmadan en az 3 saat önce yemek yemelerini önermektedir. Yemekten hemen sonra uzanmak mide yanması gibi GÖRH semptomlarını kötüleştirebilir.
- Akdeniz tarzı bir diyet uygulayın. Fasulye ve sebze gibi lifli gıdaların yanı sıra zeytinyağı ve balık gibi sağlıklı yağlar açısından zengin olan Akdeniz diyeti, GÖRH semptomlarını yönetmeye yardımcı olabilir.