Misophonia (Mizofoni)
Mizofoni; İlk olarak 2001 yılında Amerikan nörolog Pawel Jastreboff isimli bilim insanı tarafından tanımlanmıştır.
Seçici ses duyarlılığı sendromu olarak da adlandırılan mizofoni pek çok kişi için hayatı zorlaştırmaktadır. Bazı seslere karşı ( öksürük, televizyon sesi, ıslık, horlama, klavye tıklamaları, gülme, sakız çiğneme, yürüme, esneme, hapşırma, konuşma, koklama, nefes alma, yemek yeme, diş fırçalama ve tırnak kesme gibi ) aşırı hassasiyet veya tahammülsüzlük ile özdeşleştirilir. Bazı hastalar ayak ve vücut hareketleri gibi göz ucuyla gözlemlenebilir görsel uyarılardan da etkilenir.
Sıradan seslerden rahatsız olan, hatta öfkelenen misofonya hastaları, yoğun kaygı yaşar. Mizofoniye sahip insanlarda bu sesler öfke ve kaçma arzusunu tetikleyen savaş ya da kaç tepkisi yaratır. Savaş ya da kaç tepkisi akut stres tepkisidir, vücudunuz tehdit edici bulduğu bir duruma doğal yolla tepki vermektedir.
Bazı araştırmalar mizofoninin, dünya nüfusunun yaklaşık % 20’sinde görüldüğünü göstermektedir. Mizofoni genellikle 9 ile 12 yaş arasında ortaya çıkıyor ve fark edilenden daha çok insanı etkiliyor olabilir. Hastalık başlangıcı çoğunlukla ergenliğe giriş öncesi dönemde oluşur. Kadınlarda erkeklere göre daha kolay tespit edilir. Aile bireylerinin çıkardığı sesler genellikle ilk tetikleyici ses olmuştur. Yüksek zeka seviyesine sahip kişilerde daha sık rastlanır.
Hastalığın risk faktörleri ve etiyolojisi tam olarak bilinmese de nörolojik ve psikolojik bir bozukluk olarak değerlendirilen hastalığa, beynin frontal lobundaki farklılıklardan kaynaklandığı düşünülür.
Mizofoni Hastası diğer insanların belirli sesler çıkarmasına aşırı tepki vermektir. Bu tepkiler şunları içerebilir:
- Kızgınlık
- Kaçınma
- İçsel sıkıntı
- Tiksinti
- Sözlü veya fiziksel saldırganlık
Misophonia ( Mizofoni ) belirtileri nelerdir?
- Misophonia hastalığına yakalanan kişiler rahatsızlıkları tetikleyen sesle beraber kendilerini sosyal kramp içinde bulur.
- Belirli tonda olan veya tekrar eden seslere maruz kaldıklarında duygusal tepki verebilirler. Örneğin mısır patlama, cips, çekirdek sesine karşı hassasiyeti olan bir kişi öfkelenebilir, gerilebilir, çaresizlik hissedebilir veya aşırı tepki gösterebilir.
- Yenme esnasında ses çıkartan yiyeceklerden nefret edebilir.
- Çocuk, bebek ağlama sesine tahammül edememe.
- Ritmik ayak sallama hareketinden rahatsız olmak.
- Sesler devam ettikçe göğüs kafesinde hissedilen sıkışma durumu.
- Rahatsız edici sesler karşısında kulaklarını kapatma.
- Sinirli, endişeli tavırlar.
- Alarm sesi duyduğunda aşırı öfke hissetme.
- Seslerden rahatsızlık hissine katlanamamaktan dolayı evin dışına çıkmaktan ve sosyal ortamlarda bulunmaktan korkma ve endişelenme.
- Sosyal ve mesleki yaşamda sorunlar yaşamaya başlayabilir.
- Uyku problemleri ve konsantrasyon güçlüğü yaşar.
Misophonia’nın Nedenleri ?
- Beyin kimyası
- Diğer zihinsel durumlar : ( OKB, Tourette sendromu ve anksiyete bozuklukları olan kişilerin mizofoniye sahip olma olasılığı daha yüksektir. )
- Tinnitus
- Genetik
Misophonia Mizofoni Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?
- Klinik Değerlendirme,
- İşitsel Testler,
- Nöropsikolojik Testler,
- Psikolojik Değerlendirme,
Misophonia testi nasıl yapılır?
Psikiyatristler, klinik psikologlar ve odyologlar, kişilere çeşitli sesler dinletip bu seslere verdikleri rahatsızlık düzeyini ölçen testi uygular. Bazı bilim insanları, mizofoninin diğer psikolojik bozukluklardan bağımsız olarak ele alınıp ayrı bir kategoriye yerleştirilmesi gerektiğini savunur ve bu konuda belirli testler ve tanılama kriterleri önerir.
- Bireyde tinnitus ( kulak çınlaması ) bulunmamalı,
- Birey verdiği tepkilerin normalden sapma ve aşırılık gösterdiğinin farkında olmalı,
- Sesler bireyde belirgin bir panik, öfke, anksiyete ve saldırganlık yaratmalı,
- Kaçınma ve firar etme davranışları açıkça görülmeli,
- Kişinin ailevi, sosyal ve iş yaşamını etkilemeli.
Misophonia Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Misophonia hastalığının kesin bir tedavisi henüz yoktur. Misophinia uzman eşliğinde semptomları azaltılabilir bir rahatsızlıktır. Uzman terapistlere danışarak mizofoni testi yaptırdıktan sonra tedaviye hemen başlanabilir.
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) :
- İlaçlar: Tedavi etmek için onaylanmış herhangi bir ilaç bulunmamaktadır. İlaçlar depresyon, öfke veya anksiyete belirtilerini hafifletmek amacıyla kullanılabilir.
- EMDR: (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma Yeniden İşleme)
- Ses Terapisi
- Stres Yönetimi
Bunalmış hissetmeye başlamanız durumunda kulaklık ya da kulak tıkacı takmak.
Biraz arka plan gürültüsü iyi gelebilir, müzik veya televizyonu açabilirsiniz.
Meditasyon, derin nefes alma, progresif kas gevşemesi ve yoga gibi teknikler, hastaların stres seviyelerini azaltmalarına ve rahatsız edici seslere karşı daha iyi başa çıkmalarına yardımcı olabilir.
Sağlıklı Günler.