BAHARATLAR KİLO VERMEDE ETKİLİ Mİ?
Son zamanlarda özellikle kilo vermek isteyenlerin sıklıkla başvurduğu yöntemlerden biri de çeşitli baharatları kullanmak. Acaba baharatlar gerçekten kilo vermemize yardımcı olabilir mi? Gelin bu konuyu masaya yatıralım.
Öncelikle, baharatların içerdiği aktif bileşenler sayesinde bazı faydalı etkiler gösterdiği bilimsel çalışmalarla kanıtlanmıştır. Baharatların bazıları gerçekten metabolizmayı hızlandırabilir ve kilo verme sürecine katkı sağlayabilir. Ancak tek başına bir mucize beklenmemeli. Tek başına baharat tüketimiyle kilo vermek mümkün değildir. Bunun için sağlıklı beslenme ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleri şarttır. Baharatlar bu sürece destek olarak katkı sağlayabilir.
Peki hangi baharatlar metabolizmayı hızlandırmaya yardımcı olur?
- Tarçın: İçeriğinde bulunan cinnaldehit maddesi, vücut ısısını artırarak metabolizma hızını yükseltir. Bu da yağ yakımına katkı sağlar. Tarçın ayrıca kan şekerini dengelemeye yardımcı olur.
- Zencefil: Güçlü antioksidan özelliğiyle bilinen zencefil, vücutta ısı üretimini artırarak yağ yakımına katkı sağlar. İçeriğindeki gingerol maddesi sayesinde iştahı baskılar.
- Karabiber: Piperin maddesiyle, metabolizmayı hızlandırıcı termogenik etki gösterir. Yağ hücrelerindeki yağ yakımını tetikler.
- Kekik: Flavonoid ve polifenol açısından zengindir. Antioksidan özelliğiyle metabolizmayı destekler. İştah kontrolünde etkilidir.
- Kırmızı Biber: Capsaicin maddesi sayesinde metabolizmayı hızlandırır ve yağ yakımını tetikler.
- Zerdeçal: İçerdiği curcumin yağ metabolizmasına katkı sağlar. Yağ oksidasyonunu artırır.
- Sarımsak: Sulfür bileşikleri, yağ oksidasyonunu ve termogenezi destekler.
- Seyyar otu: Rosmarinik asit ile metabolizmayı hızlandırıcı etki gösterir.
Hangi baharatlar iştahı baskılayarak kilo kontrolünü sağlar?
- Tarçın: İştahı baskılayarak tokluk hissi uyarır. Tatlı isteğini azaltır.
- Zencefil: İçeriğinde bulunan shogaol bileşeni iştahı baskılar.
- Karabiber: Mideyi uyarmasıyla tokluk hissi verir. İştahı keser.
- Kekik: İştahı dengeleyerek aşırı yeme isteğini önler. Sindirimi kolaylaştırır.
- Sarımsak: Yüksek lif içeriğiyle tokluk sağlar. İştah kesici etkiye sahiptir.
- Kimyon: Lif ve protein bakımından zengin olup uzun süre tokluk sağlar.
Baharatların kilo kontrolüne katkısı hakkında yapılan bazı bilimsel çalışmalar:
- Tarçın tüketiminin bel çevresini azalttığı ve insülin direncini iyileştirdiği gösterilmiştir.
- Zencefilin obez bireylerde bel ve karın yağlanmasını azalttığı kanıtlanmıştır.
- Karabiber ekstraktının, deney hayvanlarında yağ dokusunu ve vücut ağırlığını azalttığı gözlenmiştir.
- Kekik yağının farelerde yağ dokusunu azalttığı ve yağ metabolizmasını olumlu etkilediği belirlenmiştir.
- Kırmızı biber tüketiminin metabolizma hızını %4 oranında artırdığı tespit edilmiştir.
- Zerdeçalın yağ hücrelerinde yağlanmayı engellediği ve yağ yakımını tetiklediği kanıtlanmıştır.
Görüldüğü gibi bilimsel veriler, baharatların kilo kontrolüne yardımcı etkisini desteklemektedir. Ancak kişiden kişiye değişen metabolizma, genetik yapı, yaşam tarzı gibi faktörler nedeniyle etki derecesi de farklılık gösterebilir.
Baharat kullanırken dikkat edilmesi gerekenler:
- Günde 1-2 çay kaşığından fazla tüketilmemeli.
- Yemeklerde kullanımı tercih edilmeli, boş mideye alınmamalı.
- Kalp damar rahatsızlığı olanlar dikkatli kullanmalı.
- Hamileler, emzirenler ve çocuklarda kullanımı konusunda doktora danışılmalı.
- Mide ve bağırsak hastaları için uygun olmayabilir.
Sonuç olarak, bilimsel kanıtlar baharatların kilo kontrolüne katkı sağlayabileceğini göstermektedir. Ancak bu etki, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Baharatlar, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizin yerini tutmaz. Kilo verme sürecinde destekleyici olarak rol oynayabilir. Ayrıca altta yatan herhangi bir sağlık sorunu varsa, baharat kullanımı konusunda doktora danışılmalıdır.
Bu konuda da mutlaka uzman görüşü alınmalı, olası riskler konusunda dikkatli olunmalıdır. Sağlıklı ve dengeli beslenmenin her zaman kilo kontrolünün temeli olduğu unutulmamalıdır.
Uzman Diyetisyen Şevval Baybaş