Kilo kaybı maksadıyla tercih edilen, düşük karbonhidratlı bir diyet çeşidi olan Atkins diyeti son zamanlarda çok popüler. Karbonhidrattan uzak durmayı amaçlayan bu diyet, pek çok kesim tarafından denenmiş ve onaylanmıştır. Hızlı veya etkili bir kilo kaybını amaçlayan insanların tercih edebileceği bu diyetle alakalı her şeyi bu yazımızda bir araya getirdik.
Atkins Diyeti Nedir?
Bu diyetin tarih sahnesine ortaya çıkışı 1972’ye dayanmaktadır. Dr. Robert Atkins, Dr. Atkins’in Yeni Diyet Devrimi adlı eserinde Atkins diyeti daha popüler hale gelmiş ve bilinirliği artmıştır. Kitap ile ün kazanan diyet, 2002’den sonra pek çok araştırmaya tabii olmuştur. Yukarıda da belli ettiğimiz üzere karbonhidrattan uzak bir yaşantıyı amaçlayan bu diyet, protein tüketimine ağırlığı ile bilinmektedir. Balık, yumurta, peynir, süt veya tavuk gibi besinleri tüketerek kişiler kilolarından kurtulmaktadır.
Diyetteki karbonhidrat miktarının asgariye inmesinin sebebini ise yine Atkins açıklamıştır. Atkins’e göre yüksek karbonhidrat, kandaki şeker seviyesini yükseltir. Yükselen kan şekeri seviyesi, insülin hormonunun artmasına ve doğal olarak şeker dokularının vücutta yağ olarak depolanmasına neden olur. Karbonhidratın sınırlanması ile Atkins diyeti vücuttaki yağ oluşumunu engeller.
Diyetin Atkins’in kitabı ile ün kazandığını söylemiştik. Öyle ki bu diyet 2003 yılında denenmeye başlanmış ve bu deneyenlerin sayısı Birleşik Krallık’ta 3 milyon olarak hesaplanmıştır. Hollywood etkisiyle de diyeti deneyenlerin sayısı bir hayli artmıştır. Bu artış ülkelerin gelir veya giderlerine de etki etmiştir. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre o yıllarda patates veya buğday gibi karbonhidrat açısından zengin gıdaların tüketiminin düştüğü, protein bakımından zengin olan gıdalara olan taleplerin arttığı gözlemlenmiştir.
Atkins Diyetinde Neler Uygulanır? Neler Yenir?
Atkins diyetinde asıl amaç; karbonhidratı kısıp proteine ağırlık vermektir. Atkins diyeti uygularken hiçbir şekilde kalori hesabı yapmanıza gerek yoktur. Aynı şekilde yediğiniz besinlerin porsiyonuna veya miktarına da bakma zahmetine de düşmezsiniz. Yapmanız gereken tek şey, karbonhidrat tüketiminizi takibe almanız ve dikkatle diyeti uygulamanızdır.
Atkins Diyeti Aşamaları
Diyeti aşamalar ile takip edebilirsiniz. Toplamda 4 temel aşama vardır. Aşamaları doğru şekilde hayata geçirdiğinizde kilo kaybı da kaçınılmaz olacaktır. İlk aşama indüksiyon olmaktadır. Bu aşamada karbonhidrat bakımından zengin tüm gıdalar diyetten çıkar. Yağ için hiçbir şey yapmanıza gerek yoktur. Lakin fındık veya fıstık gibi kuru yemişlerin tüketimini kısıtlamalısınız. Şeker veya karbonhidrat değeri bakımından zengin olan meyveleri de bu aşamada hayatınızdan çıkarmalısınız. Proteinli gıdaları yemeye özen göstermeli ve indüksiyon aşamasına 2 hafta devam etmelisiniz
Bu diyetin ikinci aşaması; dengelemedir. Dengelemede karbonhidrat ihtiyacınızı farklı sebzelerden alırsınız. İndüksiyonda atladığınız kuru yemişlere veya meyvelere yavaş yavaş yer verirsiniz. Hedef kilonuza 5 kilo kalırken bir sonraki aşamaya yani koruma öncesine geçebilirsiniz. Koruma öncesi aşamasında diyetinize eklemeler yaparsınız. Nişastalı sebzelerden patatesi bu aşamada diyetinize dahil edebilirsiniz. Çok aşırı olmayacak şekilde tam tahıllı gıdaları da diyetinizin içine yerleştirebilirsiniz. Diyetinizde yiyebileceğiniz veya yiyemeyeceğiniz besinler ise aşağıdaki gibidir;
Tüketmeniz gereken besinler:
- Kırmızı ve beyaz et: Balık, et, süt, yumurta, tavuk, peynir
- Düşük karbonhidrat değerine sahip besinler: Brokoli, kuşkonmaz, ıspanak
- Kuru yemişler: Badem, ceviz, fıstık
- Yağlar: Tereyağı, zeytin yağı, Hindistan cevizi yağı
- İçecekler: Su, kahve, çay
Tüketmemeniz gereken besinler:
- Tahıllar: Ekmek, hamur işleri, pirinç veya buğday
- Bitkisel yağlar: Mısır yağı, ay çiçek yağı, kanola yağı
- Şeker: Şekerli tatlılar, pastalar, kurabiyeler, abur cuburlar, meyce suları, gazlı içecekler
- Şeker seviyesi yüksek meyveler: Muz, elma, portakal, üzüm
- Baklagiller: Mercimek, nohut, fasulye
İstediğiniz kiloya ulaşana kadar yukarıda verdiğimiz besinleri yemeye devam edersiniz. Sonrasında son aşamaya yani hayat boyu korumaya geçersiniz. Hayat boyu koruma, koruma öncesinin devamı niteliğindedir. Atkins diyeti bir kere yapılıp biten bir diyet değildir. Tekrar kilo almamak ve kilonuzu korumak istiyorsanız hayatınız boyunca diyeti uygulamalısınız.
Atkins Diyetinin Diğer Diyet Yöntemlerinden Farkı Nedir?
Robert Atkins tarafından geliştirilen bu diyet, diğer diyetlerle birlikte aynı amacı gütmektedir. Pekâlâ aralarında belli farklar bulunur. En büyük fark, Atkins diyetinin aşamalı şekilde kabul görmesidir. 4 aşamadan meydana gelen Atkins diyeti, ilk aşamasında karbonhidrattan tamamen uzak gibi görünse de ilerleyen aşamalarda bu durum değişir.
Karbonhidrat üç veya dördüncü aşamada kendini bir hayli gösterir. Bunun nedeni diyetin uygulama süresidir. Hayat boyu karbonhidrattan uzak kalmak mümkün değildir. Fakat bu diyet, hayat boyu uygulanabilecek bir diyettir. Daha kolay veya anlaşılabilir bir diyet olması için aşama aşama karbonhidratlar diyet listesine eklenir.
Atkins Diyetini Kimler Uygulayamaz?
Atkins diyeti, uygulanış biçiminden dolayı çocuklara önerilmemektedir. Uzun dönemde uygulandığında büyüme bozukluğu riskini beraberinde getirmektedir. Bu nedenle çocukların bu diyetten uzak durması gerektiği savunulmuştur. Yine uzun dönemde incelendiğinde diyeti uygulayan kişilerin kalp veya damar hastalıkları risklerinin arttığı gözlemlenmiştir. Bunun nedeni diyetin savunduğu düşüncedir. Diyette karbonhidrat azalırken protein ve yağ artmaktadır.
Diyetin ana mottosu olan, karbonhidratın asgari düzeye indirgenmesi bazı sonuçlar doğurabilir. Karbonhidrat vücudun enerji ihtiyacını karşılar. Enerjinin bir anda azalması veya kesilmesi gün içinde enerjinizi düşürebilir. Eğer yüksek tempolu bir iş hayatına sahipseniz Atkins diyeti enerjinizi olumsuz yönde etkileyebilir. Gün içinde anlama veya idrak etmede problem yaşayabilir ve devamlı yorgun olabilirsiniz.
Bunun dışında böbrek hastalığı, emzirme veya hamilelik döneminde olanların ve diyabet hastalarının bu diyeti yapmaları önerilmez. Bu durum alerjik rahatsızlığa sahip olan bireyler için de geçerli olmaktadır.
Şunu da söylemeliyiz ki diyeti baştan sona ele aldığımızda kontrolsüzce uygulanması tehlikeli sonuçlar doğurabilmektedir. Atkins diyeti için ilk olarak uzman doktorunuza danışmalı ve diyetisyen kontrolü dahilinde diyetinizi uygulamalısınız.