Gıdanın Kalorisi Mi? Kalitesi Mi?
Yemekten sonra hemen acıkıyorum, doyduğumu hissetmiyorum, sürekli yemek istiyorum…
Bu cümlelerin aslında belli başlı sorunların belirtileri olduğunun farkında mısınız? Örneğin kalori…
Şimdilerde önemini yitirmekle birlikte birçok diyetisyenin yaygın görüşüne göre obezite, lezzetli, yüksek kalorili işlenmiş gıdaların aşırı tüketiminden kaynaklanmaktadır ve bu kişiler obezitenin çözümü olarak gıdalarla alınan enerjinin, harcanan enerjiden az olmasını savunmaktadır. Buna enerji dengesi modeli denilmektedir. Yani bu modelde gıdanın sağlıklı olup olmamasından ziyade kalorisinin yüksek olup olmadığı önemlidir. Kalori hesabının obeziteyle mücadelede uzun zamandır uygulanmasına rağmen, obezite oranlarını şiddetli bir şekilde artmaya devam etmesi, bu modelin doğru olmadığını önemli bir kanıtıdır. Çünkü obeziteyi sadece enerji dengesi bozukluğu olarak tanımlamak, obezitenin arkasında yatan yani kilo alımına neden olan biyolojik mekanizmaları görmezden gelmek demektir.
Günümüzde yapılan çalışmalar ise obezitenin değerlendirilmesinde karbonhidrat-insülin modelini (CIM) sunmaktadır. Bu modele göre gıdanın kalori içeriği değil vücudun gıdaya verdiği hormonal ve metabolik tepkiler önemlidir. Yüksek glisemik indeksli gıdalar bu modelde obeziteyle ilişkilendirilmektedir.
Glisemik indeks, bir gıdanın kan şekerini ne kadar hızlı yükselttiğini gösteren değerdir. Yüksek glisemik indeksli gıdalar kan şekerini çok hızlı yükseltir, düşük glisemik indeksli gıdalar ise yavaş sindirilir ve kan şekerini daha yavaş yükseltir. Bu durum yemekten sonra hemen acıkma hissinin ortaya çıkmasında etken rol oynar.
Yüksek glisemik indeksli gıdalara örnek olarak şeker, ekmek, patates, mısır, çikolata gofret gibi abur cuburlar verilebilirken düşük glisemik indeksli gıdalara yulaf, sebzeler, et, tavuk, balık veya zeytinyağı, tereyağı düşük glisemik indekse sahiptir.
Yemekten Sonra Hemen Acıkıyorum, Neden?
Yüksek glisemik indeksli bir gıdanın tüketilmesinden sonra glikoz hızlı bir şekilde emilir. Vücutta insülin salınımını arttırır, glukagon salınımını baskılar ve kan şekerini hızlıca düşürmeye başlar. Yemekten sonraki ilk saatler boyunca kas, karaciğer ve yağ dokuya hızlıca glikoz alımı olur, karaciğer ve yağ dokuda lipogenez yani yağ yapımı uyarılır. Yemekten yaklaşık üç saat sonra yüksek glisemik indeksli gıdanın sindirimi tamamen bitmiş ve glikozun büyük kısmı doku içinde yağ yapımına katılmıştır. Kan glikoz düzeyi ise bu sefer çok düşmüştür. Beyin bu durumu kritik dokular için yeterli enerji yok olarak algılar ve açlık ile yüksek glisemik indeksli gıdalara karşı istek oluşturur. Kişi kısır döngüye girer. Yemekten sonra hemen acıkma hissi doğar. Üstelik her yemekten sonra!
Bu kısır döngünün kırılması ve mevcut yağ depolarının, enerji kaynağı olarak kullanılması için beslenmeden glisemik indeksi yüksek gıdalar çıkartılarak, insülin salgılanmasını engellemek gerekmektedir.
Glisemik index ile ilgili Doktor Mürsel Yavuz’un yazısını okumanızı da burada tavsiye ediyorum.
Çok Acıkmak Hangi Hastalığın Belirtisi?
Kandaki insülin seviyesinin düşmesi, başta insülin direncinin ortadan kalkmasıyla birlikte, yüksek insülin seviyesinin sebep olduğu obezite, tip 2 DM ve kalp damar hastalıklarının da iyileşmesini sağlamaktadır.
Glisemik indeksi yüksek gıdaların terk edilmesi, yerine lifli ve indeks değeri düşük gıdaların tercih edilmesi tokluk süresini uzatacağı gibi, rebound hipoglisemik (kan şekerinin düşmesi) ataklarında önlenmesini sağlayacaktır. Tokluk süresinin uzaması da besine (tatlı-şeker) duyulan ihtiyacı azaltacaktır.
Glisemik indeksi düşük gıdalarla beslenmek, tok kalarak sağlıklı kilo vermenin ve iştah kontrolünün en önemli adımlarındandır.
Rezonans terapileri iştahınızı glisemik indeksi yüksek olan gıdalara kapatarak, bu kısır döngüyü kırmanızda ve sağlıklı bir beslenme modeli geliştirmenizde sizlere yardımcı olacaktır. Böylece Neden sürekli midem kazınıyor? Sorusu sizin hayatınızda artık var olmayacaktır.